Stari Egipat

Egipat se veoma
rano pojavio u istoriji civilizacije.U IV milenijumu podjeljen
je na dve kraljevine : Donji Egipat , na severu , i Gornji Egipat ,
na jugu.

Egipat
faraona


U Egiptu se semnjuju tri carstava i mnogobrojne dinastije. U Tintinskoj
epohi dolazi do ujedinjenja Egipta od strane Menesa ( ili Namera) oko
3200- 2778 g.p.n.e. Prestonica tada ve} ujedinjenog Egipta je Menfis. S
tim pocinje staro carstvo, koje je trajalao od 2778-2260. .g.p.n.e.U tom
perodu kraljevi ~etvrte dinnastije (Keops,Kefren i Mikerin) grade piramide
u Gizi. Pod faraonima, sinovima sinovima boga sunca Ra, Egipat do`ivljava
procvat, koji podsti~e razvoj umetnosti. Pose staraog carstva, dolazi
prelazni period, oko 2260-2160. g.p.n.e. Srednje carstvo ili prvo Tebansko
carstvo nastaje u 2160-1750.g. Utom periodu faraoni {ire svoju
dominaciju do Nubije i u pravcu Sirije.XII dinastija faforizuje kult boga
Amona.Drugi prelazni period nastaje od 1750-1580, kada se dogodila
invazija Hiksa koji su dosli iz Palestine. Izgnali su vladari
Tebe. Novo carstvo ili drugo Tebansko carstvo traje od 1580 do 1085. Pod
XVIII dinastijom Egipat je jedna od velikih sila na istoku.Tutmes I i
Tutmes II osvajaju oblasti u gornjem toku Nila i Sirije. Amenofis IV
zamenjuje kult boga Amona kultom Atona,jedinog boga.Ramzes II u kasnijem
perodu, odbija ponovnu invaziju Hitita.1085.g.p.n.e. po~eo je kraj
Egipatskog jedinstva.Strane i doma}e dinastije se smenjuju na vlasti.525.
Egipat prestaje da postoji, zemlju osvajaju Persijanci, koji postavljaju
svoje kraljeve.





Helenisticki i
rimski Egipat



332.g.p.n.e. Egipat osvaja Aleksandar Veliki. Gr~ka dinastija Lagida vlada
zemljom. Egipatska civilizacija je pod Gr~kim uticajem,
naro~ito posle osnivanja Aleksandrije, koja postaje napredan intelektualni
centar. 30.g.p.n.e. Egipat anektira Rim. Egipat snabdeva rimski svet `itom
.Razvija se hris}anstvo, koje hvata duboke korene u te}em veku. Posle
Teodosijeve smrti Egipat ulazi u Vizantijsku zonu uticaja, a
Egipatski hris}ani osnivaju Koptsku crkvu.

U paleolitskom periodu (700.000-11.000 pren.e.) kao {to je i
uobi~ajeno, prelazi se sa upotrebe oblutaka na pravljenje
se~iva, a kasnije, na kraju tog perioda, i na izradu ~itavog niza
razli~itih manjih predmeta od kamena. Epipaleolitski period (11.000-8.000
pren.e.) odgovara periodu veoma vla`ne klime i o njemu se vrlo malo zna. U
neolitu, po~ev od IV milenijuma, razvija se privreda koja se zasniva na
sto~arstvu. Razvoj Donjeg i Gornjeg Egipta postepeno kre}e razli~itim
putevima. Kad je re~ o kulturama na jugu, kultura Nagade, koja se
razvijala tokom celog IV milenijuma,
najavila je po mnogim svojim aspektima, tinitski period.









Tinitska epoha


Ona po~inje sa ~uvenom Narmerovom plo~om (oko 3.200 pre
n.e.), koja govori
o ujedinjenju kraljevstva i predstavlja svedo~anstvo o postojanju pisma i
navodnjavanja. Osnovni arhitektonski materijali (drvo,tska,rogoz)
sa~uvani su samo u tragovima. Prve tinitske palate i grobovi poznati su samo na osnovu
crte`a. ^ak i u vreme kada je
kamen ve} bio u {irokoj
upotrebi, jo{ uvek se koriste elementi biljnog porekla.Ve} u ta davna
vremena prisutne su osnovne
karakteristike egipatske umetnosti, koja je u potpunosti usredsre|ena na
svet bogova, zagrobni `ivot i slavljenje vladara.



Staro carstvo


Klasi~na egipatska umetnost do`ivljava vrhunac u vreme Starog carstva.
Upotreba kamena postaje ~e{}a. Grobnica je ve~na ku}a u kojoj pokojnik nalazi dekor koji mu je poznat iz ovozemaljskog `ivota.
Mastabe (privatne grobnice) mogu da dostignu velike dimenzije.
Yoser i njegov
genijalni arhitekta-dvorski upravitelj Imhotep stvaraju monumentalnu
arhitekturu sa stepenastom
piramidom i velikim kompleksom grobnica u Sakri. Svi stubovi su
inspirisani biljnim svetom, tako da kapiteli
podse}aju na palmino li{}e, lotos ili papirus. Savr{eno uspele piramide ~etvorougaone
osnove u Gazi, iz vremena IV dinastije, predstavljaju, isto kao one u
Sakri, jedan od elemenata grobljanskog kompleksa, koji se sastoji
od dvori{ta, zgrada u kojima su prino{ene `rtve i pogrebnog hrama,
opasanog bedemom sa pogrebnim barkama. Iako verno prikazuju model, dvorsko
vajarstvo idealizuje vladara i nagla{ava njegovu uzvi{enost.Vajar mora da
ovekove~I pokojnika.



Srednje carstvo


Posle mra~nog prelaznog perioda nastupa umetni~ka obnova. Nubijska tvr|ava
i radovi u Fajumu svedo~eo mo}I faraona. Izgra|ene su impresivne gra|evine,
poput Mentu-Hotepovog hrama u Deir el-Bahariju.Izdvajaju se dve vajarske {kole:
ona na severu, idealisti~ka, inspiri{e se delima Starog carstva: ona na
jugu praktikuje grubi
realizam, o ~emu svedo~ i serija
portreta faraona Sezostrisa III (Luvr i Kairski muzej) Humanizuje
se i vajarstvo u privatnim radionicama, iako ostaje blisko delima nastalim
za vreme Starog carstva, ali
njegova funkcija nije vi{e isklju~ivo pogrebna. Reljef dosti`e savr{enstvo
u beloj kapeli Seyostrisa i u
Karnaku. Intenzivna sloboda, ose}aj za slikovite detalje i suptilne boje
karakterist~ni su za slike u grobnicama u stenama (Beni-Hasan).



Novo
carstvo


Arhitektura do`ivljava grandiozan zamah. Bo`iji hram poprima kolosalne
proporcije i iza pilona se smenjuju tri osnovna dela: dvori{te ~esto
opasano hodnicima sa stubama, jedna, a ponekad i dve velike hipostilne
dvorane i svetili{te u pravom smislu te re~i, sa salom sa sun~evom barkom
i statusom boga. Egipatski hram, bo`ja ku~a na Zemlji, nije otvoren za
stanovni{tvo. Teba postaje prestonica i lokaliteti u Kornaku
i Luksoru omogu}avaju da se zamisli
pobo`nost i sjaj faraona, ~ija se arhiktetonska delatnost {iri do Abu-Simbela.
Na~in sahranjivanja kraljeva se menja: hram i pogrebna dvorana se
razdvajaju, da bi ta~an polo`aj groba ostao tajna. Kraljevi Novog carstva
kopaju grobove zapadno od Tebe, u Dolini
kraljeva, Dolini kraljica ili Dolini plemi}a, u dolinama u kojim
dominira vrh u obliku prirodne piramide. Nastaju remek-dela pogrebne
arhitekture: hram kraljice Hat{epsut
u Deir-el Bahariju. pogrebni hram Ramzesa II(Rameseum) i hram Ramzesa III
u Medinet Habuu.









Skulptura
I slikarstvo




U vreme Amenofisa IV vajar raskida sa
tradicijom, buni se i proteruje krajnju ljupkost. Opisuje realnost, prvo
sa preterivanjem, a zatim ist~e zavodljivost svog modela (portreti
Nefretiti, mladih princeza, ali i Ahnatonovi kolosi: muzeji u Kairu,
Berlinu i Luvr). U ramesidskoj epohi umetnost te`i da postane dosadna i
troma.Saisko vajarstvo, koje te`i arhai~nosti, okleva izme|u
realizma i idealizma, a prvenstvo daje bronzi. Reljef,koji se vrlo
bri`ljivo radi (dekoracija u finom kre~njaku u Ramozovom grobu u nekropoli
u Tebi) sledi razvojni put kojim ide vajarstvo.Mno`avanje grobnica i lo{
kvalitet kamenih zidova
dovode do sve ~e{}e upotrebe
bojene dekoracije. Mitovi i simboli ostaju
obavezni u kraljevskim grobnicama, dok sloboda vlada u privatnim
grobnicama, u kojima obiluju scene iz
svakodnevnog `ivota.









Ptolomejska epoha



Arhitektonska
ostvarenja, izuzetna i brojna (Edfu,Edna,Dendera,File), vezana su za
inovacije, poput mamizija (hramova ro|enja), koji se podi`u
u okviru velikih hramova. U vajarstvu nema
takvih uspeha, a gr~ka estetika li{ava egpatskog umetnika
originalnosti. Ona je jo{ uvek prepoznatljiva
na portretima iz Fojumai,pre svega, u {irenju koptske umetnosti,
koja }e izvr{iti izravan uticaj na vizantijsku umetnost.

Dinastija
Ramzes


Ramzes (egip.bog
Ra ga stvorio).ime jedanestorice faraona iz XIX i XXdinstije. Ramzes I (oko
1314-1312 pre n. e.) osniva~ XIX dinastije. RamzesII (1301-1235 pre
n.e.) sin Seta i,jedan od najve}ih vladara u istoriji Egipta.Da bi umanjio
rastu}u politi~ku vlast tebanskog klera Amona i da bi se pribli`io
Siriji ugro`enoj od Heta koji su spremali koaliciju protiv Egipta,
premesto
je svoju predstonicu u Pi-Ramzesu (Kantir,u blizini Tanisa), i zna~ajno je
ja~ao vojsku.Pete godine njegove vladavine odigrala se bitka sa Hetskim
vladarom Muvatalijem,u Kvadesu na Orontu : najverovatnije je Ramzes II
pobedio.Posto je umirio Kanahan , gde je Muvatali izazvao pobunu , krece na
sever i ponovo pobe|uje neprijatelja. Muvatalijeva smrt 1295. dovodi do
krize koja slabi hetsku drazavu. Asirci sve vise ja~aju, tako da Ramzes II
zaklju~uje ugovor o savezni{tvu sa novim hetskim kraljem Hatusilijem
III.Tada se otvara era prosperiteta :Egipat postaje najbogatija zemlja
isto~nog Mediterana .To naru~ito potvr|u gigantske gra|evine gra|ene po
zahtevu Ramzesa II: hipostalna sala u velikom hramu Amona-Ra u Karanaku,
hram Abu-Simbel u Nubiji , i Rameseum .zagrobni hram u Tebi. Kraj vladavine
obele`en je zna~ajnim spoljnim dogadjaima: asirsko napredovanje u
Mesopotamiji i ekspanzija"naroda sa mora"koji tragaju za novim
zemljama, osnivaju savez i kre}u na jug. Sin i naslednik Ramzesa II,
Mineptah, prvi put ih je potisnuo. Ramzes III (1198-1166 pre n.e.) prvi je
faraon XX dinastije. Sa`uvao je Egipat od pokusaja
invazije"naroda sa mora", ali je izgubio dobar deo poseda u
Aziji. Unutra{nji problemi i zavere doveli su do kraja carstva.


Tutankhamon

Umro je
kao mladi} otpilike 1337.godine pre n.e.,mnogo rano da bi mogao
zahvatiti politi~ku sudbinu svoje zemlje. Pokopali su ga u najdivniji
grob svih vremena. Bio je to Tutankhamon, faraon
18.dinastije. Kralj je
po~ivao u trostrukom sarkofagu, od kojih onaj poslednji bio izra|en od ~istog zlata ,
te`ak1110kg. Njegova zlatna mrtva~ka maska ukrasena plavom
fajansom i drugim dragim kamenjem, spada me|u najve}e dragocenosti naseg
sveta.

Tutankhamonova grobnica

U grob je vladara otpratilo 2000 kipova, kola i
dragulja, svedo~anstava njegovog neizmernog bogastva. Sa njim je
umrlo,po~evsi od
godine 1922, kada je otkriva~ groba, Hauard Karter, polozio ruku na vrata
mrtva~ke jame u Dolini kraljeva, vise od dvadeset osoba koje su
u`estvovale u otkopavanju .Umrle su kroz nekoliko
minuta pod misterioznim okolnostima koje su bile nedovoljno
razja{njene ili uop{te nisu razja{njene, a u Kairu su se ugasila svetla.U
tom ~asu rodila se legenda o"faronovom proklestvu".Ubuduce su svi
oni koji su imali posla sa mrtvim kraljem i njegovim blagom odlazili
na posao sa jezom srcu. Evo kako se otkri}e grobnice odvijalo:

Tuthankhamonov grob nalazio se na nekom vrlo dubokom polozenom mestu
u Dolini kraljeva.Pe{~ane oluje i ki{e zamele su ulaz. Neposredno iznad
ulaza u grobnicu stajalo je nekoliko koliba onih radnika koji su bili
zaposleni na iskopavanju .Ispod njih je 4.novembra 1922. otkriveno kameno
stepeni{te, uklesano u stenu. Taj je dan zna~io po~etak jednog od
najuzbudljivijih nalaza na{eg veka. Sutradan je radnicima uspelo da
odstrane hrpe krhotina zemlje i kamenja koje su le`ale na stepeni{tu sto
je vodilo u dubinu. Na podno`ju dvanaeste stepenice pokazao se gornji
deo zatvoren kre~om premazanih i zaklju~anih vrata.Na tim su se vratima
nalazili neosteceni pe~ati mrtva~kog grada, kraljev pe~at sa {akalom i
devet zaraobljenika, dokaz da je taj grob pripadao vrlo uglednoj osobi.
Kasnije, kad su oslobo|ena ~itava vrata, otkriveni su daljnji pe~ati
s Tutankhamonovim imenom.


Hodnik iza vrata bio je od poda do tavana napunjen izlomljenim
kamenjem.
Na
kraju hodnika nalazila su se druga vrata,sli~na prvima. Kad su
kroz njih
probu{ili rupu i povukli zapaljenu sve}u i kada su uspeli
zaviriti u
prostoriju koja se nalazila iza tih vrata, promatra~ima je zastao
dah: ~itava je soba bila puna zlata.Zlato, kamo god bi skrenuo
pogled,s neobi~nim zivotinjama, kipovima i dragocenostima
neizmerene
vrednosti. Kad
su otvorena poslednja zape~a}ena vrata, kao da je ~itav svet
zadr`ao dah.Tu
je stajala golema grobnica u obliku {krinje okovana zlatom i
ukra{ena
zlatno modrom fajansom.Oko nje stajali su darovi mrtvima, na
severnoj
strani sedam magi~nih vesala pomo}u kojih je kralj mogao pre}i
preko reka
podzemnog sveta.U prvoj {krinji nalazila se druga, zlatna {krinja
prekrivena mrtva~kim pokrovom.Po{to je ta {krinja otvorena,
pokazala
se tre}a, a u njoj ~etvrta {krinja. Kada su uzbu|eni arheolozi
otvorili i tu poslednju
{krinju, pokazao se `uti sarkofag od kamena netaknut, gotovo
nadzemaljski.^uvala ga je neka boginja rasirenih
krila i ruku.U dubokoj {utnji podignuta je 12 metri~ki tona te{ka
plo~a
kamenog sarkofaga.Svetlo je palo na platnene ovoje, ispod kojih su
ugledali,
zlatan kip dje~a~kog kralja.


Kraljeva
mumija izvanredno pa`ljivo je istra`ena, te je otkriveno, da je verovatno
poginuo usled udarca u glavu, koje je izazvalo krvarenje u mozgu.
Tutenkhamon ostaje okru`en tajnama."O majko Nut",tako je
zapisana poslednja molba osamnaestogodi{njeg kralja na
sarkofagu,"rasiri svoja krila nada mnom kao neprolazne
zvezde."Vi{e od tri hiljade godina boginja je to ~inila ~uvaju}i
faraona pred pogledima sveta.

Stari Egipat - Zanimljivosti











Karnak



Svetište Karnak u Egiptu. Jedno od glavnih svetišta Starog Egipta gdje se poštovao bog Amon te učili njegovi misteriji. Memnonovi Kolosi






Oziris - Orion








Novija istraživanja (oko 1994.) su otkrila i nove stvari povezane s
piramidama. Naime u kraljičinoj i kraljevoj prostoriji unutar najveće
piramide pronađeni su neki kanali-otvori oko 40*40 cm. Struka je kanale
odmah proglasila za davna ventilacijska okna. Naknadnim istraživanjem su
utvrdili da kanali pod jakim kutevima idu prema vanjskih zidovima
piramide.
Jedan dio hrabrih istraživaća koji su znali koliko je
egipćanima bilo važno nebo i zvijezde su počeli eksperimentirati s
kutevima i smjerovima tih kanala.
Došli su do zapanjujućih otkrića.
Svi
kanali iz velike piramide su bili usmjereni u, kako se čini, egipćanima
glavna zviježđa. Iz kraljičine odaje prema Siriusu i Malom medvjedu, a
iz kraljeve odaje prema Orionu i Drakonisu.


Sfinga Regulus




Izida i Horus


Apep (Apophis)



Nun



Nun je bio bog koji je personificirao prvobitne (iskonske) vode, kaos
koji je postojao prije formi i oblika, tamna tekuća masa iz koje se
pojavio bog-stvoritelj.
Za Nuna se smatralo kako nema površine te da
se proteže u beskonačnost. Bez da je podvrgnut kozmičkom redu (Maat),
Nunov vodeni kaos je čak smatran blagotvornim..
Nun je bez premca u Egipatskom kozmosu, budući da je smatran "ocem (prapočelom) bogova". Njegova supruga je bila Naunet.
Jednom
kada je stvaranje kozmosa završilo, Nun je nastavio egzistirati izvan
njegovih granica, unutar voda zemlje i onih rijeke Nila.
Njegovo ime
se pisalo hijeroglifskim znakom za vodu. Bio je predstavljen
očišćavajućim jezerom koje je bilo dio svakog hramskog kompleksa.
Također je imao ulogu u ritualima kod postavljanja temelja u
konstrukciji novih hramova.
U ikonografiji je prikazan kao čovjek koji stoji do pasa u vodi te ispruženim rukama pridržava solarnu barku Manjet.
Nun
nije imao hramove ili svećenike posvećene njemu, niti je obožavan kao
personificirano božanstvo. Umjesto toga smatralo se da je prisutan u
svetim jezerima koje smo mogli naći u svim hramovima.
U Abtu (Abydos) bio je npr. predstavljen podzemnim vodama i kanalima Oziriona.

Stari Egipat ili Drevni Egipat je naziv koji se koristi za civilizaciju koja je nastala oko godine 3300. p.n.e. u dolini Nila, na području današnje države Egipat. Ona predstavlja jednu od najstarijih civilizacija u historiji, te je imala značajan utjecaj na razvitak Antičke Grčke, Rimskog Carstva i zapadne civilizacije uopće.
Nijedna druga civilizacija u vreme egipatskih faraona nije se mogla
takmičiti sa drevnim Egiptom - moćnom državom poznatom po velelepnim
građevinama i izuzetnim bogatstvom. Osnovni razlog nadmoći Egipta u to
doba bila je velika geografska prednost, oličena u moćnoj reci Nil.
Desetinama hiljada godina centar života i razvoja u Egiptu bila je
upravo ova reka. Za Egipat se i danas sa pravom kaže da je dar reke Nil,
jer su dve najvažnije oblasti u Egiptu velika delta (ušće) Nila i
dolina Nila.
Reč "faraon"
znači "onaj koji živi u palati". Egipćani su se odnosili prema svojim
faraonima kao prema bogovima oličenim u različitim oblicima -
predstavnicima na Zemlji. Oni su verovali da zahvaljujući njihovom
služenju vladar uspeva da svako jutro podigne Sunce na nebo i natera Nil
da naplavi široka područja plodnim muljem krajem svakog leta. Faraon je
bio svemoćan, a njegova moć apsolutno neosporna. Osnovna dužnost
faraona bila je da gradi i održava hramove bogova. Dodirivanje faraonove
krune ili skiptara, čak i slučajno, donosilo je smrtnu kaznu za
počinioca.
Egipćani su verovali u zagrobni život. Preminule su balzamovali i sahranjivali u piramidama. Rec 'mumija' dolazi iz arapskog jezika
i znači 'telo sacuvano pomocu voska ili katrana'. Balzamovanje je
pocinjalo vađenjem mozga, creva, srca i pluća koji su čuvani u cetiri
zasebne vaze. Zatim su u telo stavljane soli, koje su u delovanju sa
suvim pustinjskim suncem, izvlacile vlagu. Osušeni leš umotali bi u
stotine metara pamucnog platna. Čitav proces trajao je 70 dana.
Najimpresivnije građevine Egipta svakako su piramide
koje su građene kao grobnice faraona. Do sada je pronađeno ukupno 46
piramida, a pretpostavlja se da ima i još neotkrivenih pod nepreglednim
peskom pustinja. U 27. veku pre nove ere izgrađena je prva piramida i od
tada su one postale osnovni način sahranjivanja vladara. Jedan od
razloga što su piramide toliko fascinantne je taj što su to bile prve
građevine ikada sagrađene samo slaganjem precizno isečenih ogromnih
kamenih blokova jednih na druge. Jedna od najpoznatijih piramida je Velika piramida faraona Keopsa
- sagrađena od 2 miliona i 300 hiljada kamenih blokova, a svaki blok
teži oko 2,5 tone. Ispred ove piramide nalazi se divovska skulptura lava
s Božjim licem oblikovana po uzoru na boga-kralja Kefrena (Keopsa). Sfinga
je nekad bila prekrivena gipsom i obojena žarkim bojama. Visoka je 20
m, a isklesana od jednog komada kamena oko 2.500 g. pre nove ere. Nos i
brada su otpali (ostaci se cuvaju u Britanskom muzeju u Londonu), ali deo ukrasa u obliku kobre još uvek je vidljiv na čelu.
Dolina kraljeva
(Valley of the kings) danas je, zajedno s piramidama u Gizi,
najznamenitije i najviše posećeno mesto u Egiptu. Tu se nalaze brojne
grobnice razlicitih kraljevskih dinastija Egipta. Grobnice su imale
brojne jednostavne ili kompleksne samoobrambene mehanizme koji su
trebali obeshrabriti i onemogućiti eventualne provalnike i pljačkaše
grobova. Uglavnom su to bile lažne dvorane, lažni zidovi ili vrata,
iskopane provalije, smrtonosne zamke i sl. Nažalost, pljačkasi grobova
su uvek bili dovoljno sposobni da savladaju sve prepreke.

STARI EGIPAT



Poceci stare Egipatske civillizacije, koju mnogi spominju kao jedan od temelja Zapadne kulture,
ne mogu se ustanoviti sa sigurnoscu. Arheoloski podaci govore da je na prve stanovnike doline Nila
veliki uticaj imala kultura Bliskog Istoka, ali tocan utjecaj se ne moze jos uvijek odrediti.
Pokusaj da se opise razvoj egipatske civilizacije kao i pokusaj da se identificiraju njihovi intelektualni
korjeni uglavnom se zasniva na pretpostavkama koje se temelje na neiscrpnim ruševinama, grobnicama i
spomenicima od kojih su neki neprocjenjivi primjerci prastare kulture.
Natpisi u hijeroglifima su na primjer pruzili neprocjenjive podatke Piramide
Piramide su jedino sto je preostalo od "sedam svjetskih cuda".
Piramide se nalaze u Gizi kraj Kaira. To su u stvari grobnice egipatskih faraona.
Oni su mrtvi balzamirani, a mumije skrivane u unutrasnjost ogromnih kamenih zdanja - piramida.
Smatra se da je 100,000 ljudi gradilo Keopsovu piramidu, punih dvadeset godina.
Svaki kameni blok je visok 2 metra. Neki su dugi i po 5 metara.
Blokovi krecnjaka i granita su vađeni u kamenolomima na drugoj obali Nila i dopremani
camcima niz rijeku. To se moglo raditi jedino u proljeće, kada se Nil izlijevao,
pa je zato trebalo 20 godina i nekih 500,000 ovakvih plovidbi. Zatim je grupa ljudi
vukla blokove, od kojih je svaki tezio oko 2 tone na saonicama uz put. Procjenjeno je
da se Keopsova piramida sastoji od 2,300,000 blokova. U unutrasnjosti piramide se nalaze
tri prostorije povezane hodnicima.

MumijeMumija je narocito preparirano i sacuvano tijelo mrtvaca. Rijec mumija dolazi
iz arapskog jezika i znaci tjelo sacuvano pomocu voska ili katrana. Egipcani su
vjerovali u zivot poslije smrti, zato su oni leseve mumificirali.
Otprilike 3000 godina p.n.e. egipcani su sahranjivali svoje mrtve u sklupcanom polozaju
u vrućem pustinjskom pijesku, koji je cuvao tijelo od raspadanja. Kada bi neko umro, izvadili bi mu mozak, organe za probavu, srce i pluca.
To se cuvalo posebno, u cetiri posude koje su se zvale "kanopske vaze".
U kasnija doba ti su organi vracani u tijelo.
Zatim su u tijelo stavljane soli koje su sa suhim pustinjskim zrakom
izvlacile vlagu. Kada bi se les osusio, umotali bi ga u stotine metara platna.
Sve je to trajalo 70 dana. Tijelo je zatim stavljano u sanduk koji se
naziva - sarkofag. Ako je pokojnik bio bogata osoba, izradjivano je vise
sanduka od kojih je svaki tocno ulazio u slijedeći. TebaTeba je mnogo vijekova bila glavni grad starog Egipta. Nalazi se oko 725 km od sadasnjeg Kaira.
Nalazi se na podrucju sadasnjeg Karnaka i Luksora. Ime je dobila od starih grka, među kojima
je bila poznata i kao Diospolis - nebeski grad. Prepuna je starih grobnica, spomenika, hramova,
od kojih je najpoznatiji Hram Amona-Ra koji se nalazi u Al Karnaku.

Na ivici pustinje, iza domova zivih i zelene doline, leze domovi mrtvih.
Ovo je bila oblast nekropole, zemlja zalazeceg Sunca, jer su groblja
obicno bila na zapadnoj strani Nila. Svaki covjek je zelio da poslije
smrti "seta u miru, po divnim putevima zapada". Mislili su da mrtav
covjek ima isti nacin zivota, iste potrebe i ista osjecanja kao i ziv.
Upravo iz tih razloga, u drevnom Egiptu nastaju specificne vrste
grobnica, kao spone izmedju zivih i mrtvih, jer su se oni ovdje mogli
sastajati, a izmedju ostalog i najvelincanstvenije i najtajanstvenije
gradjevine na svijetu - piramide.

Prve velike istorijske kulture nastale su oko 3000. godine p.n.e. u
dolinama velikih rijeka na Bliskom i Dalekom istoku. Na Bliskom istoku
najstarije kulture i umjetnosti nastale su u dolinama Tigra, Eufrata i
Nila.

U plodnoj dolini srednjeg i donjeg toka rijeke Nila stvorena je oko
3200. godine p.n.e. jedinstvena egipatska drzava sa centralizovanom
vlascu, hijeroglifskim pismom i razvijenom umjetnoscu. Umjetnost Egipta
bila je skoro sva namjenjena kultu mrtvih. Egipcani su vjerovali u
vjecan zivot duse i tijela, tako da je staranje o zivotu poslije smrti
bila osnovna briga zivih i svrha umjetnosti. Kada bi mrtvo tijelo
slozenim sistemom balsamovanja pretvorili u mumiju, stavljali bi ga u
grobnicu vec opremljenu pogrebnim statuama, zidnim slikama i reljefima,
namjestajem i zlatarskim radovima. O nacinu na koji je jedna faraonska
grobnica bila opremljena zna se po grobnici faraona Tutankamona, jedinoj
neopljackanoj faraonskoj grobnici.

Kamen kojim Egipat obiluje, njegova cvrstina i tezina, koje gradjevini
osiguravaju trajnost i vjecnost, uslovili su sistem gradnje slican
megalitskim gradjevinama, bilo da su u pitanju grobnice ili hramovi.
Veliki kameni blokovi slagani su jedan na drugi, stvarajucI
pravolinijsku arhitekturu - piramidalnu, kod grobnica i gredni sistem,
kod hramova.

Egipcanima pripada zasluga sto su prvi poceli da podizu velike i
velelepne zgrade, hramove, dvorane sa stubovima, piramide i obeliske,
sto su svoje gradjevine ukrasavali skulpturom punom zivota, cija je
monumentalnost isla do kolosalnih dimenzija. Izaziva divljenje cinjenica
da su oni jos u kamenom dobu znali da vade iz kamenoloma i da prenose
onako ogromne blokove, i da sa onakvom finocom obradjuju najtvrdjI
kamen. U kamenolomu kod Asuana nadjen je jedan izvadjen blok od
ruzIcastog granita dug 28 metara!

Arhitektonske forme u egipatskoj umjetnosti mijenjale su se prema tome
kako su pojedine vrste gradjevina tokom vremena nastajale i razvijale se
(mastabe, piramide, hramovi i njihovi elementi).

Pre oko 5 000 godina na obalama reke Nil u severnoj Africi razvijala se
po mnogo čemu neverovatna civilizacija starog Egipta. Njen razvoj je
trajao preko 3 000 godina - duže nego ijedne druge civilizacije u
svetskoj istoriji! Danas je Egipat jedna od najrazvijenijih i
najuticajnijih arapskih država i nalazi se između Afrike i Bliskog
istoka. Egipat ima istoriju dugu 6 000 godina i mnoge turističke
atrakcije - prije svega piramide kao jedino preostalo od sedam svetskih
čuda, zatim ogromni kip sfinge, grobnicu kralja Tutankamona i mnoge
druge





Stvaranje države

Sta su hijeroglifi ?Prvobitno egipatsko pismo bilo je slikovno pismo- hijeroglifi. Male slike predmeta oznacavale su sam taj predmet i radnju koja je mogla njime da se vrsi. Pismo se pomocu trske tintom nanosilo na trake nacinjene od stabla biljke papirus i na krhotine lonaca."HIJEROGLIF" znaci sveti urez, sveto slovo. Zapravo, to nije tacan naziv za pismo starih Egipcana. Tako su stari Grci nazvali te znakove kad su ih prvi put vidjeli, jer su mislili da su ih pisali svestenici u obredne svrhe.Egipatski hijeroglifi predstavljaju jedan od najstarijih sastava pisanja- neki natpisi poticu cak iz doba prije 3000 godina.Egipcani su u pocetku upotrebljavali jednostavni oblik slikovnog pisma, kao sto cine svi primitivni narodi sirom svijeta. Hijeroglifi su jednostavno bili crtezi, od kojih je svaki predstavljao neki predmet iz zivota. Kolut je predstavljao Sunce, srp Mjesec, valovita crta vodu, ljudska figura covjeka, itd.Ali, ti PIKTOGRAMI nisu mogli prikazati ono sto nije bilo vidljivo- misli, svjetlost, dan. Zbog toga su vremenom hijeroglifi postali simboli pojmova , a ne slike predmeta. Kolut je moguce znacio 'dan', a ne samo Sunce, dok bi neki drugi simbol oznacavao 'okretanje'. Znakovi koji predstavljaju pojmove zovu se IDEOGRAMI.Kao iduci korak u razvoju hijeroglifa crtezi predmeta vise nisu predstavljali same te predmete , nego glasove ili slogove. Takvi hijeroglifi, koji se koriste kao glasovni znakovi, zovu se FONOGRAMI.Na taj nacin Egipcani su mogli pisati bilo koju rijec, bez obzira je li znacila neki predmet ciju su sliku mogli nacrtati ili ne. Od fonograma su nastali citavi nizovi znakova, od kojih svaki predstavlja po jedan glas. U pisanom su jeziku Egipcani upotrebljavali samo suglasnike. Na primjer, rijec 'piti' pisali su kao 'pt', naravno upotrebljavajuci egipatsku rijec za pojam pijenja. Takodje su nastavili upotrebljavati stare znakove - idiograme, piktograme i fonograme- koje su kombinovali. Vremenom je nacin pisanja postao toliko slozen da ga obicni ljudi vise nisu mogli razumjeti.

Mumije

Mumija je narocito preparirano i sacuvano tijelo mrtvaca. Rijec mumija dolazi
iz arapskog jezika i znaci tjelo sacuvano pomocu voska ili katrana. Egipcani su
vjerovali u zivot poslije smrti, zato su oni leseve mumificirali.
Otprilike 3000 godina p.n.e. egipcani su sahranjivali svoje mrtve u sklupcanom polozaju
u vrelom pustinjskom pijesku, koji je cuvao tijelo od raspadanja.




Kada bi neko umro, izvadili bi mu mozak, organe za varenje, srce i pluca.
To se cuvalo zasebno, u cetiri suda koji su se zvali "kanopske vaze".
U kasnija doba ti su organi vracani u tijelo.
Zatim su u tijelo stavljane soli koje su sa suvim pustinjskim vazduhom
izvlacile vlagu. Kada bi se les osusio, umotali bi ga u stotine metara platna.
Sve je to trajalo 70 dana. Tijelo je zatim stavljano u sanduk koji se
naziva - sarkofag. Ako je pokojnik bio bogata osoba, izradjivano je vise
sanduka od kojih je svaki tacno ulazio u slijedeći.

Zaceci Grobne arhitekture

Zaceci egipatske arhitekture bili su veoma skromni: zemljom koju Nil nanosi gradjene su kuce pokrivene drvenim krovom, i manji hramovi okruglog ili cetvrtastog oblika. Zgrada je ponekad imala i drvene stubove. Iz tinitske epohe sacuvani su i tragovi vojne arhitekture.


Medju prvim kraljevskim grobnicama, koje su u bile u obliku obicnog kamenog banka ili brodica najznacajnija je grobnica kod Negade. To je prvougaona gradjevina od pet odaja opasana jakim hodnikom i zastitnim zidom. U grobnicama su ispocetka sahranjivani samo kraljevi, princevi i dvorski velikodostojnici. Kasnije su pravo na grobnicu stekli i ostali aristokrati, a poslije i svi oni koji su bili dovoljno bogati da mogu sebi sagraditi grobnicu.

Staro carstvo

Za vrijeme Starog carstva, u arhitekturi su se upotrbljavali mnogo postojaniji materijali: granit, krecnjak i pescar. Zemlja i drvo ispadaju iz upotrebe pri zidanju onih gradjevina koje su namjenjene "Vjecnom trajanju". Grobne gradjevine imaju dvojaku namjenu: one su pocivaliste pokojnika i mjesto za odrzavanje kulta. U Starom carstvu stvoren je uobicajeni tip plemicke grobnice, koji se naziva mastaba. Otkriveno je na stotine mastaba na nekropoli Memfisa u Sakari, koja je po prostranstvu najvece groblje u Egiptu.

Mastaba je obicno radjena od tesanika; ona varira i po obliku, i po broju i rasporedu prostorija, ali obicno ima oblik zarubljene piramide, koja u visinu ne ide vise od 6-8 metara, ali cija je fasada ponekad siroka i do 50 metara, dok se u dubinu prostire najvise 25 metara. U unutrasnjosti mastaba je imala tri glavna odjeljka; kultnu prostoriju-kapelu, hodnik-serdab i grobnicu.

Zidovi kapele ukrasavani su vrlo plitkim reljefima ili slikama sa scenama u vezi sa zrtvenim darovima. Naspram ulaza u kapelu nalazila se stela na kojoj je ispisano ime, zanimanje, osobine i kraca biografija pokojnika; zatim zrtveni sto od izzljebljenog granita ili alabastera na koji se stavlja hrana nemjenjena umrlom.

Serdab (hodnik), koji vodi ka grobnici, nije imao komunikaciju sa spoljasnoscu. Ulaz u serdab bio je zatvoren pomenutom stelom; otud i njen naziv: stela-lazna vrata. U serdabu su se nalazile statue umrlog.

Grobnica, najvaznije odeljenje mastabe, tvrdo ozidana, sluzilaje zasmjestaj sarkofaga. Sarkofag se klesao od ruzIcastog granita, plavog krecnjaka ili od crnog bazalta, ali je bilo i vrlo luksuznih sarkofaga od alabastera, a bilo ih je, vrlo monumentalnih, i od drveta. U sarkofagu je pocivala mumija. Sve je bilo tako smisljeno da mumija bude sto potpunije izolovana od spoljasnjeg svijeta. Ona je pocivala u zemlji u dubini od 3 do 30 metara. Kad je tijelo bilo postavljeno na svoje mjesto, izdubljenje bi bilo ispunjeno kamenjem, soderom, peskom i krecom, a zatim poliveno vodom, tako da se obrazovao vrlo tvrd beton. Potom je rupa bila zasuta zemljom. Osim ovog bilo je i drugih, rjedje koristenih sistema zatvaranja grobnice.

Iz mastaba se razvila, za vrijeme Starog carstva PIRAMIDA kao tip kraljevske grobnice. Ona je dominirala nekropolom kao neka planina. Piramide su gradjene na ivici libijske pustinje i putnici, putujuci dolinom Nila, danima ih nisu gubili iz vida.

Kao prelazni oblik izmedju mastabe i piramide javlja se stepenasta piramida. ona se sastoji iz jednog veoma visokog jezgra i niza sve nizih i nizih omotanih zidova. Takvog je oblika su prva, Zoserova piramida kod Sakare, koju je izgradio arhitekt Imhotep, i prazna Snofruova piramida kod Meduma. Zoserova piramida je ustvari samo jedna od gradjevina u kompleksu zgrada koje su je okruzivale (hramovi, kapele, i dr.) i koje su sa njom cinile jedinstveno svetiliste. Snofru je sagradio za sebe jos jednu piramidu, u kojoj je i sahranjen, takozvanu Crvenu piramidu kod Dasura. To je prva prava piramida, mada je imala prelomljen oblik. Herodot pise da je svaki faraon poceo da gradi sebi piramidu jos prilikom stupanja na prijesto i da se rad nastavljao za sve vrijeme njegove vladavine dodavanjem sve novih i novih slojeva. Po smrti faraona, poslije sahrane, ulaz bi bio zazidan, poslednji sloj okoncan, a cijela piramida presvucena oplatom od glatko isklesanog kamena najfinije i najpreciznije izrade.

Piramide nisu uvijek stajale kao danas, usamljene u pustinji. One su bile okruzene mnogobrojnim mastabama, a osim toga u njihovoj blizini nalazio i po jedan grobljanski hram, posvecen mrtvima. U samoj piramidi nalazili su se samo grobnica i zazidani serdab. Od toga hrama vodio je ozidani put do drugog hrama, sazidanog u blizini Nila, na mjestu dokle je dolazila voda kada se rijeka izlije iz svog korita. Na tome mjestu pristajala je, kako se vjerovalo, sveta barka kojom se putovalo u carstvo mrtvih. Otkriven je obalski hram Keopsove piramide, takozvani Sfingin hram. On se sastojao od dvije dvorane sa stubovima, a bio je sazidan od poliranog crvenog granita. Nije bio nicim ukrasen. Zagonetna figura Sfinge isklesana je iz jednog kamenog bloka koji je najvjerovatnije preostao u kamenolomu iz kojeg se vadio materijal potreban za gradnju obliznje, Kefrenove piramide. U doba vladara IV dinastije, Sfinga se smatrala simbolom lavovske snage faraona. Zato Sfinga ima lik faraona Kefrena. Ispred prednjih Sfinginih sapa otkriven je monumentalni hram koji se sastoji od otvorenog dvorista okruzenog trijemovima. Ovaj hram je vjerovatno posvecen bogu Sunca - Horu. Od ova najveca cetiri spomenika u Gizi Sfinga je najvise ostecena. Tijelo je osteceno od udara vjetrova, a nos je stradao od udara topovskog djuleta!

Fascinantne građevine posred Egipta, za koje svako dijete zna, još uvijek u različitim aspektima dijele mišljenja ljudi. Da pišem tekst biblijskih razmjera - nema smisla - onom koga više zanima o samim piramidama - literatura je itekako dostupna, a knjiga "Sfingina zagonetka" koju san već jednom davno pročitala i ovaj put je našla put do mojih ruku, te me iznova isfrustrirala stavovima nekih egiptologa i onima koji tobože čuvaju Egipatsku kulturu zataškavanjem i "gubljenjem" bitnih pronalazaka. Iz ove trenutačne frustracije će vjerojatno izniknuti više tekstova jer Egipat u svojoj ponudi ima pregršt misterija, čija razrješenja unatoč podvrgnuta različitoj interpretaciji, još uvijek nisu na vidiku.

Graditeljske moći u starom Egiptu, sudeći po njegovoj ostavštini, daleko premašuju naše poimanje mogućnosti čovjeka tog vremena. Piramide, kao i okolni hramovi izgrađeni zavidnom preciznošću od kamenih blokova enormne težine čak bi i danas predstavljali veliki izazov u graditeljstvu. Gigantizam je prisutan u svakom aspektu tih građevina, počevši od njihove ukupne veličine, do najmanjeg građevnog dijela - kamenih blokova korištenih za njegovu izgradnju.

U knizi su se konkretno dotaknuli izgradnje Dolinskog hrama koji je podosta manji od samih piramida, te time visinom manje zahtjevan građevinski podhvat, no njegovi blokovi ipak nadmašuju težinu onih korištenih za piramide. Većina blokova Dolinskog hrama imaju masu od otprilike 200 tona, postoje i manji, no masa nijednog komada kamena ne pada ispod 50 tona. (Da ne bude zabune blokovi piramide imaju prosječnu masu od 2,5 tone) Čisto poradi lakšeg poimanja mase JEDNOG JEDINOG građevinskog elementa - prosječan automobil teži nešto manje od 1 tone, što nam daje građevinski element koji teži kao 200tinjak automobila. Neki od tih kamenih blokova dizani su na visinu veću od 12 metara što je naprosto zapanjujuće. Za još jedan uvid u nevjerojatnost pothvata - kamenje najveće mase u famoznom Stonehenge-u ne broji niti 50 tona i dignuta su na upola manju visinu.

Danas na svijetu postoji tek nekoliko dizalica koje mogu podignuti teret preko 200 tona, one naravno imaju čeličnu konstrukciju i divovske elektromotore koji ipak nisu bili prisutni u vrijeme izgradnje hrama. Dakle sa stajališta čovjeka iz Gize, te njegovih fizičkih ograničenja kojem su jedini izvor snage za ovakav pothvat ljudi - kako je bilo moguće napravit takvo zdanje? Pitanje koje dovodi do jednog, možda još važnijeg - zašto? Ukoliko je moguće, i za to vrijeme realno, takav pothvat učiniti mnogo jednostavnije, koristeći materijal manje, prihvatljivije mase - zašto su korišteni blokovi mase koja nadmašuje nama poznate mogućnosti te civilizacije? Da, njegova misterija naprosto zadivljuje, a možda je to i bila svrha - vječnost pitanja.

Pa ipak... čovjek ne može a da se ne zapita - svojevremeno - da li živi u vremenu napretka, ili je još davna civilizacija znala mnogo, mnogo više?

Novo carstvo

Za vrijeme Novog carstva grobnica u stijeni postaje redovni oblik grobnice. Vladari XVIII-XX dinastije pocivaju u grobnicama izdubljenim u stijenama kojima je opasana dolina Biban-el-Meluk, takozvana "Dolina kraljeva", na lijevoj obali Nila, u blizini Tebe. Kod ovakvih kraljevskih grobnica serdab i sama grobnica u kojoj pociva sarkofag sa mumijom, su u stijeni, dok se kapela gradi odvojeno od njih, a ponekad dobija obim pravog hrama

Keopsova piramida:


Sagradjena:negdje oko 2900 godine p.n.e.

Lokacija:Giza,Egipat,na zapadnoj obali rijeke Nila blizu Kaira

Istorija:
Egipatske
piramide su najstarije
i jedine koje su sacuvane za
razliku od svih ostalih svjetskih cuda.
Od deset piramida koliko ih ima u Gizi prve tri su najznacajnije.
Prva i najveca sagradjena je za faraona Keopsa i njegovu zenu.Piramide su zapravo grobnice.Drevni egipatski kraljevi vjerovali su da njihov zagrobni zivot zavisi od toga koliko ce se ocuvati njihovo tijelo.Zato su mrtvi balsamovani ,a mumije se skrivale duboko ispod zemlje u unutrasnjosti ovih ogromnih zdanja.Cak su i unutrasnji hodnici zatrpavani i skrivani od mogucih pljackasa.U grobnice je stavljana hrana i sve ostalo sto je po vjerovanju Egicana,bilo potrebno kraljevima za njihov zagrobni zivot.

Gradnja:Smtra se da je oko 100 000 ljudi gradilo Keopsovu piramidu punih 20 godina.Svaki kamen bio je visok 2 m,neki su dugi i po 5 m.Blokovi krecnjaka i granita od kojih je sagradjena ova piramida i koji su vadjeni iz kamenoloma na lijevoj obali Nila dopremani su camcima niz rijeku.To se moglo raditi jedino u proljece kada se Nil izlivao pa je zato trebalo 20 godina i negdje oko 500 000 plovidbi da se donese potrebna kolicina kamena.Posto bi se kameni blokovi prevezli grupa ljudi je vukla blokove,od kojih je svaki tezio 2 tone na saonicana uz put.Zatim su ove blokove uredno redali,a druga grupa ljudi ih je izvlacila do mjesta gdje se gradila piramida.

Opis:kada je sagradjena piramida je bila 145,75 m visoka,ali se tokom godina tako reci smanjila za 10 m.Povrsina piramide bila je prekrivena veoma glatkim skoro neprimjetnim krecnjakom.Svaka strana piramide orijentisana je na po jednu stranu svijeta istok,zapad,sjever i jug.Piramida se sastoji od oko 2 300 000 kamenih blokova.Na sjeveroj strani je ulaz. Unutrasnjost piramide cine tri prostorije povezane mnogobrojnim hodnicima.U srcu piramide je kraljeva odaja gde je smjesten sarkofag napravljen od crvenog granita.

VELIKA PIRAMIDA


Prema uobicajenom misljenju one su izgradjene uz veliku pomoc citave armije robova po nalogu faraona, a trebale su sluziti kao grobovi koji će zastititi njihova kraljevska tijela. Piramide su trebale biti spomenici faraonske velicine, ispunjene sa velikim bogatstvom za njihov zivot poslije zivota. Kod konstrukcije svojih piramida faraoni su kopirali najstariju od njih , Veliku piramidu u Gizi. Kao sto se zna ta izgradnja nije tekla ni malo lako jer iz mnogobrojne literature mozemo saznati da,po svemu sudeci, Velika piramida nije trebala biti samo Keopsova grobnica.

Ali, ako velika piramida nije bila grobnica , sta je onda bila ? Proucavanja koja je proveo Zecharia Sitchin 1980-te godine ukazala su na geografsku vezu izmedju Gize i kolosalne kamene platforme na Baalbek-u u Libanonu. Zakljucak izveden iz toga je bio da su piramide u Gizi služile kao orjentiri pilotima letjelica koje su slijetale na Baalbek. Ali iako je mozda gradjena da bi bila "svetionik" tadasnjim pilotima , u njoj se jos uvijek nalaze misterije ali i mnoge druge zanimljivsti.

U velikoj piramidi nikada nije smjesteno tijelo faraona niti njegovo blago.Kroz piramidu prolazilo je mnostvo kanala koji su bili misterija sve do 1993.godine kada je Rudolf Gantenbrink , prikazao svijetu novo svjetlo na takozvane kanale za zrak u Velikoj piramidi. Njegov robot, UPUAUT 2, je pronasao vrata sa dvije metalne rucice 210 stopa duz juznog kanala kraljeve odaje. To je otkrice definitivno odbacilo ideju da su kanali bili napravljeni radi cirkulacije zraka kroz piramidu.Po misljenjima nekih Velika piramida sluzila je za proizvodjenje vode.kroz posebne vazdusne kanale dovodjeni su vodonik i kiseonik i tako je spajanjem ova dva gasa nastajala voda( Predpostavlja se da sa ovo spajanje odvijalo u kamenim kutijama koje su pronadjene bez poklopaca).



Zanimlivo je i to da je piramida u sebi posjeduje ogroman broj podataka koji se mogu izracunati samo pomocu satalita i kompjuterske obrade neki od takvih podataka su i i ove zanimljivosti.

Iz geometrije znamo da postoji univerzalna relacija između promjera kruga i njegovog opsega. Razmotrimo slijedeće: visina stranice piramide je 5812,98 incha, a svaka njena strana je duga 9131 incha. Ako opseg osnovice piramide podijelimo sa dvostrukom visinom piramide dobijemo vrijednost Pi na šest decimala 3.14159. Taj broj se ponavlja nekoliko puta kroz piramidu.Kao što je rečeno svaka strana piramide je duga (mjereno u ravnoj liniji) 9131 inch što, zbrojivši sva strane daje 36524 incha. Na prvi pogled nevažan broj , ali ako broj podijelimo sa 100 dobijemo 365,24 . Moderna znanost je pokazala da solarna godina traje 365,24 dana.Sve navedeno pokazuje da je netko tko je gradio piramidu prije 4600 znao puno toga o Zemlji , ali ni to nije sve nastavak slijedi:

Prosječna visina zemlje iznad mora ( Miami je najniže , a Himalaja najviše )iznosi 5449 incha (to je bilo moguće izmjeriti tek pomoću satelita i računala) što je slučajno jednako visini piramide.Sve četiri strane piramide piramide su lagano iskrivljene prema unutra odnosno imaju konkavni oblik.Taj efekt koji se ne može primjetiti promatranjem sa zemlje , primijetio je jedan pilot 1940. godine kada je slikao to područje provjeravajući neka mjerenja. Današnja mjerenja pomoću laserskih instrumenata pokazuju da je radijus zakrivljenosti tih savršeno isklesanih kamenova jednak radijusu Zemlje. Za tim radijusom je Newton dugo tragao.Ali ni to nije sve mnoge zanimljivosti se nalaze i u samim osnovnim podatcima i njenom polozaju na zemlji.
Osnovni podaci

Trideset puta je veca od Empire State Building-a, Piramida je tako velika da se može vidjeti i sa mjeseca.Njena baza pokriva povrsinu od 13.6 acres-a (550,256 ara ili 55025,6 kvadratnih metara, sto je jednako povrsini sedam gradskih blokova Manhatten-A), povrsina svake strane je veca od 2000 metara kvadratnih. Od materijala piramide mogla bi se izraditi cesta od San Franciska do New Yorka, osam stopa siroka i cetiri inca debela. To je najstarija postojeca gradjevina, a sagradjena je prije 4617 godina te je jedina sacuvana od sedam svjetskih cuda.

Polozaj piramide

Samo bi cvrstoce planinske stijene mogla izdrzati teznu piramide, so ovdje i je slucaj jer se sama piramida nalazi na granitnoj stijeni koja se nalazi bas blizu povrsne bas ispod piramide. Piramida je gradjena da gleda prema sjeveru. Piramida je smjestena tocno u centru Zemljine kopnene mase Njezina os Istok-Zapad se podudara sa najduzom paralelom preko zemlje koja prolazi istovremeno Afrikom, Azijom, Amerikom i Europom. Slicno tome najduzi kopneni meridijan na zemlji koji prolazi Afrikom, Azijom, Antartikom i Europom takodjer prolazi kroz piramidu. Kako zemlja ima 3 milijarde mogućih mjesta za izgradnjuv vjerojatnost da je ona slucajno tu izgradjena je 1:3 milijarde.


Ulaz u Veliku piramidu
Piramida je bila oblozena kamenom zbog kojeg sa mogla vidjeti cak i sa mjeseca .ali tu bljestavu odjecu piramide brzo su ukrali Arapi, i kasnije su od tog kanmena nastali i mnogi prelijepi gradovi.piramida je ostala bez svog zastitnog sloja i sa da upravo izgleda kao na slikama sa lijeve strane.Iako je izgubila zastitu ona se nije istopila niti ju je vjetar i vrijeme oduvalo.Stara arapska izreka kaze:"Covjek se boji Vremena, a Vrijeme se boji Piramida". Nisu je cak ni zemljotresi srusili jer se smatra da piramida sadrzi zglobove kao moderne zgrade.

Pokrovni kamen (njih 144 000) bio je tako izvrsno napravljen da se je piramida,doslovno, mogla vidjeti sa planina Izraela koji je udaljen hiljade milja. U jasna jutra i u kasno poslijepodne od ispolirane povrsine reflektirala se sunceva svjetlost cineci piramidu vidljivu i na mjesecu.
( Za one koje interesira moguca simbolika broj 144000 u Bibliji oznacava broj ljudi - 12000 iz svakog od Izraelskih plemena- koji su trebali evangelizirati svijet .)
Piramida cak sadrzi i biblijske izreke koje se potpuno podudaraju i sa biblijom.Sem vec navedenog postoji i misljenje da I Biblija upucuje na Veliku Piramidu; Izaija 19:19-20 - "Tamo ce biti oltar za Boga u sredistu Egipta i spomenik Bogu na granici Egipta. To ce biti znak Svemocnom i dokaz u zemlji egipatskoj. Kada ce ljudi plakati za pomoc, On ce poslati nekog da ih brani i zastiti. Spasice ce ih od onih koji im nanose zlo". Potrebno je obratiti paznju na rijeci "oltar" i "spomenik" koji ce nastati u Egiptu. Na prvi pogled njihov je buduci polozaj pobijajuci - biti ce istovremeno i na "granici" i u "sredini" Egipta. Medjutim, u starom Egiptu postojala je granica koja je dijelila Donji Egipat (delta) i Gornji Egipat (jug). Velika Piramida nalazi se na granici Donjeg i Gornjeg Egipta, a istovremeno se nalazi i u sredistu Egipta, promatrajuci Donji i Gornji kao zemlju u cjelini. Veliku Piramidu ponekad nazivamo i "Velika Piramida u Gizehu". Gizeh znaci "granica", sto govori u prilog spomenutom polozaju Velike Piramide. Piramida je oltar koji svjedoci...ali ne u smislu prinosenja zrtve. Joshua 22:26 - Pripremimo se i napravimo oltar, ne za zrtvu paljenicu niti za zrtvu nasu. Neka bude svjedok izmedju nas, tebe i generacija koje dolaze. Postoji interesantna koincidencija. U hebrejskom jeziku svako slovo ima numericku vrijednost. Stoga, svaka rijec ima numericku vrijednost zbira svih slova koja je cine. U tekstu o Piramidi (Isaiah 19:19,20) numericka vrijednost svih slova iznosi 5449. To je visina Velike Piramide izrazena u inchima.





Piramida nocu


Iz svih ovih zanimljivosti moze se zakluciti da je piramida ne napisana knjiga koja sa akoljena na koljeno prenosi znacajne podatke.Ali takodje nas dovodi u razmisljanje o njenom tvorcu. Mozda je on bio neki uceni egipcanin, a mozda je bio cak i neko vanzemaljsko stvorenje.

Glavni bog egipatskog panteona bio je Ra (stvoritelj) koji je predsedao Zborom
bogova čiji broj je bio dvanaest. On je izveo svoje čudesno delo stvaranja u
pretpovesno doba, izrodivši Geb (Zemlju) i Nut (nebo). Tada je učinio da na
Zemlji rastu biljke, zatim stvorenja koja pužu i, konačno, čovek.
Ra je bio nevidljivi nebeski bog koji se manifestirao samo povremeno.
Njegova manifestacija bio je Aten - Nebeski disk, prikazan kao Krilata kugla.
Pojavljivanje i delovanja boga Ra na Zemlji bila su, prema egipatskom predanju
direktno povezana s kraljevskim dostojanstvom u Egiptu.
Prema tom predanu prvi vladari Egipta nisu bili ljudi već bogovi, a prvi bog koji je vladao Egiptom bio je Ra. On je zatim podijelio kraljevstvo, poklonivši Donji Egipat svom sinu Ozirisu,a Gornji Egipat svom sinu Sethu. Ali Seth je kovao zaveru da zbaci Ozirisa i na kraju je dao da se Oziris udavi. Izida, sestra i žena Ozirisova, pronašla je njegovo osakaćeno telo i uskrsnula ga. Nakon toga, on je prošao kroz "sveta vrata" i pridružio se bogu Ra na njegovom nebeskom putu. Ozirisovo mesto na prestolu Egipta preuzeo je njegov sin Horus kojeg su ponekad prikazivali kao božanstvo s krilima i rogovima.
Iako je Ra bio najuzvišeniji na nebu, na Zemlji on je bio sin boga Ptah (onaj
koji razvija, koji oblikuje stvari), Egipćani su verovali da je ustvari Ptah izdigao
egipatsku zemlju ispod voda poplave, izgradivši nasipe na mestu gde izvire Nil.
Kažu da je ovaj veliki bog došao u Egipat odnekuda i ne samo da je udario temelje Egipta već i "planinske zemlje i daleke strane zemlje", Egipćani priznaju kako su svi njihovi stari bogovi stigli lađom sa juga, a mnogi pronađeni stari
crteži na stenama pokazuju te davne bogove - razabiru se po svojim rogatim
ukrasima za glavu - kako lađom stižu u E g i p a t . Jedini morski put koji vodi u Egipat sa juga je preko Crvenog mora, a značajno je da je njegov egipatski naziv More Ura. Oznaka za Ur u hijeroglifima značila je "daleka strana zemlja na istoku".Zaista, ne možemo isključiti mogućnost da se to zapravo moglo odnositi na sumerski Ur koji se nalazio baš u tom smeru.
Egipatska reč za božansko biće, odnosno boga bila je NTR, što je značilo
"onaj koji posmatra". Značajno je da i reč Sumer znači to isto: zemlja "onih koji
posmatraju".
Ranija pomisao da je civilizacija možda započela u Egiptu sada je odbačena. Brojni dokazi pokazuju da je egipatsko organizovano društvo i civilizacija, koja je nastala i više od pet hiljada godina nakon sumerske, preuzela kulturu, arhitekturu,tehnologiju, umetnost pisanja i mnoge druge aspekte visoke civilizacije od Sumera. Dokazi također pokazuju da su bogovi Egipta poreklom iz Sumera..

Veliki broj drevnih hramova, piramida i grobove u stijeni upadljivo je obilježje današnjeg Egipta. To su svjedočanstva vrlo razvijenog vjerovanja koja su tisućama godina vladala u dolini Nila, ali je naše poznavanje tih vjerovanja nepotpuno.

Glavni izvori su: hramovi, piramide, sadržaji grobove, papirusi i natpisi na kamenu i kipovi različitih bogova. Drugi važan izvor se nalazi u komentarima grčkih promatrača i putopisaca, ali su oni kasnijeg datuma.

Stari Egipćani su više okrenuti, ne ovozemaljskom, već zagrobnom životu i blaženstvu koje ih tamo čeka. U svemu su gledali život oličena u dnevnom rađanju sunca na istoku, i godišnjem plavljenju Nila, što nisu bili samo najznačajniji događaji u njihovom životu već i simboli pobjede života nad smrću, svjetla nad tamom.

Egipćanina tog davnog vremena poznaje Neter-Neter, Praizvor sveukupnog života. Tako su i sve pojave, posebno živa bića i predmeti, inkarnacija specifične funkcije života, proistekle iz tog izvora života. Odatle proističu i sami Neter, Principi, Ideje koje egiptolozi krste imenima posebnih bogova, pa otuda i politeizam kod drevnih Egipćana, dok su oni u suštini samo životvorni aspekti Apsolutnog bića zvanog Neter-Neter. Mada su drevni Egipćani poznavali veliki broj naočigled samostalnih antropomorfnih i zoomorfnih božanstava, oni su u suštini bili monoteist jer su poznavali jedno Apsolutno božanstvo. Svi ostali bogovi su bili manifestacije moći tog Apsolutnog bića, koje su nazivali Neter-Neter, tj.. Prapočetak, Nestvoreni Tvorac koji je bez prošlosti i budućnosti, Onaj koji jeste.

Neter, koje uvjetno zovemo bogovima, su aspekti Neter-Neter. Razlikujemo metafizičke, kozmičke i prirodne Neter, tj. bogove.
•Metafizički: Atum, Ptah, Ra, Amon, Tot, Mut, Konso i Hator-Tefnut-Sakmet. Najznačajniji su Atum, Ptah i Ra. Međusobni odnos ove trijade je uslovio postanje kozmologija (doktrina) Heliopolisa, Memphisa, Hermopolis i Tebe.
•Kozmički: Šu, Tefnut, Geb, Nut, Set, Neftida, Oziris, Izida, Horus.
•Prirodni (htonski): Taurt, Hapi, Sotis, Bijes ...

Predanja o nastanku svjeta

Heliopoliska kosmologija: Najstarije predanje je nastalo u Heliopolisu, centru boga sunca Ra, kojeg su stari Grci zvali Helios. Odatle i naziv za Heliopolis, što znači Grad sunca.
Za Heliopolis vezujemo dva religiozna fenomena: kult Raa i eneadu bogova.

Eneada je sustav od devet bogova (Atum, Šu, Tefnut, Geb, Nut, Oziris, Izida, Set, Neftida.)
Egipćani su vjerovali da je svemir u početku bio ispunjen prvobitnim oceanom, zvanim Nun, iz kojeg je izronio Atum, stvorivši samog sebe. S toga su ga smatrali dvopolni bogom. On je stvorio prvi božanski par-Šu i Tefnut-(koji predstavljaju zrak i vlagu). Oni su roditelji Geba (zemlja) i njegove sestre i žene Nut (nebo). Oni rađaju dva para bogova: Ozirisa i Izide, Seta i Neftidu.

Memfiska kosmologija: Oko 3000. pne faraon Menes je ujedinio Gornji i Donji Egipat i izgradio novi glavni grad Memfis, poznat kao «Bijeli zid». Bog Ptah je proglašen tvorcem svijeta. Heliopoliska eneada mu je podređena. Pored njega je lavlja božica Sakmet «moćna». Ona čini par s Ptah i nazivaju je «ljubavnicom boga Ptaha». Nefertum je simbol svjetlosti i bog lotosovog cvijeta, koji zajedno s Ptah i Sakmet čini Memfiska trijadu.

Hermopoliska kosmologija: Heliopoliska eneada u Hermopolisu biva zamijenjena oktoadom, grupom od osam bogova: Nun i Naunet, Huh i Hauhet, Kuk i Kauket, Amon i Amaunet. Oni su zajedno stvorili svijet i vladali njime u doba koje se smatralo zlatnim. Oni označavaju elementarne sile: Nun-voda, Huh-beskrajnost, Kuk-mrak, Amon-zrak (ono što je nevidljivo). Ovaj kult stavlja naglasak na rođenje prvobitne vode i praiskonkih bića ali i na rođenje djeteta-sunca čiju pojavu pozdravljaju ta bića. Također značajno mjesto u ovoj doktrini zauzima i Tot, bog mudrosti, mjeseca i računanja. Nazivan je gospodarom istine i magije i predstavljan je kao čovjek s glavom ibis ili kao majmun. Bio je poznat kao pisar, glasnik bogova i pronalazač govora.

Tebanska kosmologija: Glavni bog je Amon. Ova doktrina je spojila u Amonu vidove svih drugih bogova tvoraca. Stvoreno je božansko trojstvo, koga čine: Amon, Mut i Konso. Amonova žena Mut je božica Kraguj, a njihov sin Konso je smatran za boga mjeseca kao i Tot. U egipatskoj religiji se javlja sinkretizam, spajanje više bogova u jedno božanstvo, kao npr.. Amon-Ra.

Ra je bog sunca. Zvali su ga "ocem bogova" i njihovim kraljem. On je bio i duhovni otac faraona, u kome su gledali svog zaštitnika is njime se poistovećivali. Njegovo ime su koristili kao atribut svom imenu i kraljevskoj tituli. Predstavljan je kao soko ili kao čovjek sa sokolovo glavom, na kojoj je sunčev disk kao simbol života. Smatrao se ocem ljudi, koji su nastali iz suza Raovog oka. To je možda i igra riječi, jer «suze» i «ljudi» na egipatskom zvuče slično.

Egipat se veoma rano pojavio u istoriji civilizacije.U IV milenijumu podjeljen je na dve kraljevine : Donji Egipat , na severu , i Gornji Egipat , na jugu.
Egipat faraona
U Egiptu se semnjuju tri carstava i mnogobrojne dinastije. U Tintinskoj epohi dolazi do ujedinjenja Egipta od strane Menesa ( ili Namera) oko 3200- 2778 g.p.n.e. Prestonica tada ve} ujedinjenog Egipta je Menfis. S tim pocinje staro carstvo, koje je trajalao od 2778-2260. .g.p.n.e.U tom perodu kraljevi ~etvrte dinnastije (Keops,Kefren i Mikerin) grade piramide u Gizi. Pod faraonima, sinovima sinovima boga sunca Ra, Egipat do`ivljava procvat, koji podsti~e razvoj umetnosti. Pose staraog carstva, dolazi prelazni period, oko 2260-2160. g.p.n.e. Srednje carstvo ili prvo Tebansko carstvo nastaje u 2160-1750.g. Utom periodu faraoni {ire svoju dominaciju do Nubije i u pravcu Sirije.XII dinastija faforizuje kult boga Amona.Drugi prelazni period nastaje od 1750-1580, kada se dogodila invazija Hiksa koji su dosli iz Palestine. Izgnali su vladari Tebe. Novo carstvo ili drugo Tebansko carstvo traje od 1580 do 1085. Pod XVIII dinastijom Egipat je jedna od velikih sila na istoku.Tutmes I i Tutmes II osvajaju oblasti u gornjem toku Nila i Sirije. Amenofis IV zamenjuje kult boga Amona kultom Atona,jedinog boga.Ramzes II u kasnijem perodu, odbija ponovnu invaziju Hitita.1085.g.p.n.e. po~eo je kraj Egipatskog jedinstva.Strane i doma}e dinastije se smenjuju na vlasti.525. Egipat prestaje da postoji, zemlju osvajaju Persijanci, koji postavljaju svoje kraljeve.

Helenisticki i rimski Egipat
332.g.p.n.e. Egipat osvaja Aleksandar Veliki. Gr~ka dinastija Lagida vlada zemljom. Egipatska civilizacija je pod Gr~kim uticajem, naro~ito posle osnivanja Aleksandrije, koja postaje napredan intelektualni centar. 30.g.p.n.e. Egipat anektira Rim. Egipat snabdeva rimski svet `itom .Razvija se hris}anstvo, koje hvata duboke korene u te}em veku. Posle Teodosijeve smrti Egipat ulazi u Vizantijsku zonu uticaja, a Egipatski hris}ani osnivaju Koptsku crkvu.

DECA U EGIPTU

U svakoj kući živi velika porodica koja obuhvata i babe dede,ujake,rođake.Deca su mnogobrojna,čak toliko da umiru od gladi dok su mala.Za Egipćane je veoma važno imati mnogo dece.

Mesto dece

Dete se dočekuje sa radošću.Ali ako je novorođenče hendikepirano ili slabo razvijeno,ono se napušta:smatra se da su ga bogovi prokleli.Majka se stara o obrazovanj dece.Međutim,veoma brzo moraju da pomažu u poljskim radovima ili u radionici.U bogatim porodicama,deca se odvode u palate ili u hramove od pete ili šeste godine.Uče da čitaju,pišu i računaju.Nakon više godina,postaće pisari,arhitekte ili studije.

Porodica

Porodica se ne ograničava na roditelje i decu.Često se prihvataju i rođaci koji su samci,udovci ili bolesnici.Svako ume,na svoj način,da bude koristan u kući.

Staništa

U kućama od zemlje malo je nameštaja:stolice,stolovi,kreveti,sanduci.Staništa imaju ravan krov koji služi kao terasa.To je omiljeno mesto ukućana.Kada se smrači,svi se okupljaju na krovu da bi uživali u svežini i lepoti zvezdanog neba.Najbogatiji Egipćani imaju baštu,a zidovi njihovih kuća su ukrašeni slikama koje često predstavljaju cveće.

EGIPATSKI SVIJET MRTVIH

Egipćani su vjerovali da nakon smrti i ukopa svaka osoba prelazi u svijet mrtvih. Međutim, svatko je prije nastavka života morao proći veliki sud bogova. Suđenje se održavalo u velikoj prijestolnoj dvorani podzemnog svijeta mrtvih, a njegov postupak je detaljno opisan u Knjizi mrtvih. Vrhovni sudac i bog svijeta mrtvih bio je Oziris, a uz njega su na prijestolju sjedile božice Izida i Neftida. Na suprotnoj strani sjedila su četiri Horusova sina koji su bili čuvari kanopskih žara u koje su se spremali unutrašnji organi pokojnika (jetra, pluća, želudac i crijeva) nakon mumifikacije . Suci su bili lokalni bogovi četrdesetdva egipatska okruga.

Preminuli se prilikom suđenja obraćao svakome sucu, zazivajući ga imenom kako bi dokazao da ga poznaje i da ga se ne boji. Svaki preminuli morao je prilikom suđenja dokazati da je čist od svih grijeha. Tot, zapisničar bogova, zatim je na velikoj vagi vagao srce umrlog. Na jednoj strani vage stajalo je srce, a na drugoj pero, simbol božice pravde Maat.


Posljednji sud - papirus s prikazom vaganja srca pisara Anija



Ako se prilikom suđenja dokazalo da je preminuli čist od svih grijeha mogao je nastaviti život u svijetu mrtvih i jedriti s istoka na zapad nebeskim Nilom. Prilikom drugog života u svijetu mrtvih preminuli je mogao ribariti, drugovati s prijateljima i uživati u jelima kojima su ga opskrbili njegovi potomci.


Papirus s prikazom egipatskog zagrobnog života

Teba

Teba je mnogo vijekova bila glavni grad starog Egipta. Nalazi se oko 725 km od sadasnjeg Kaira.
Nalazi se na podrucju sadasnjeg Karnaka i Luksora. Ime je dobila od starih grka, među kojima
je bila poznata i kao Diospolis - nebeski grad. Prepuna je starih grobnica, spomenika, hramova,
od kojih je najpoznatiji Hram Amona-Ra koji se nalazi u Al Karnaku.

Piramide


Piramide su jedino sto je preostalo od "sedam svjetskih cuda".
Piramide se nalaze u Gizi kraj Kaira. To su u stvari grobnice egipatskih faraona.
Oni su mrtvi balzamovani, a mumije skrivane u unutrasnjost ogromnih kamenih zdanja - piramida.
Smatra se da je 100,000 ljudi gradilo Keopsovu piramidu, punih dvadeset godina.
Svaki kameni blok je visok 2 metra. Neki su dugi i po 5 metara.
Blokovi krecnjaka i granita su vađeni u kamenolomima na drugoj obali Nila i dopremani
su camcima niz rijeku. To se moglo raditi jedino u proljeće, kada se Nil izlivao,
pa je zato trebalo 20 godina i nekih 500,000 ovakvih plovidbi. Zatim je grupa ljudi
vukla blokove, od kojih je svaki tezio oko 2 tone na saonicama uz put. Procjenjeno je
da se Keopsova piramida sastoji od 2,300,000 blokova. U unutrasnjosti piramide se nalaze
tri prostorije povezane hodnicima.

Mumije
Mumija je narocito preparirano i sacuvano tijelo mrtvaca. Rijec mumija dolazi
iz arapskog jezika i znaci tjelo sacuvano pomocu voska ili katrana. Egipcani su
vjerovali u zivot poslije smrti, zato su oni leseve mumificirali.
Otprilike 3000 godina p.n.e. egipcani su sahranjivali svoje mrtve u sklupcanom polozaju
u vrelom pustinjskom pijesku, koji je cuvao tijelo od raspadanja.

Ishrana starih Egipcana

Stari Egipcani su oduvek jeli mnogo
mesa,i to narocito govedine i divljaci.Od goveda mozemo izdvojiti rogato
i prilicno brzo africko govece pod imenom "iua",zatim bezrogo govece
"undzu" i ,kako su oni smatrali,najlepse govece "herypsa".
Od
divljaci su u ishrani koristili gazele i oriks antilope,zatim zdralove
(tri vrste:dza,aiu i ga),guske (terp i ro) i prepelice pod imenom
"parit".
Od povrca(renput) koristili su crni luk(hadzu),praziluk(iaqet),lubenice,krastavce,dinj e i beli luk (khizan).
Narocito su cenili rogac (nodzem).
Riba je bila svojevrsni tabu,i retko su je koristili.Obicno su je nazivali "bu"(odvratna) i "sep" (zalost).
Za
razliku od danasnjih stanovnika,stari Egipcani nisu poznavali
limun,pomorandze i banane,a breskva ,badem i tresnja su dosli na red tek
u doba Rimljana.Obicno su od voca imali urme,grozdje,smokve,nar,kokos i
jabuke.Ulje nisu koristili za spremanje namirnica ,vec za osvetljenje
kuca.

Stari Egipcani i seksualnost

Stari Egipćani su bili vrlo opusteni
kad je u pitanju golotinja i seksualnost uopste. Seks pre braka je bio
dopusten, cak se pretpostavlja da su devojke pristupale grupi "svetih
prostitutki" kako bi se sto bolje obucile za brak. U braku se ipak
vodilo racuna o vernosti. Mada, postoji verovanje da jedan invalid
(nedostajale su mu po jedna ruka i noga), nije otisao u ratni pohod, i
da je dok su se drugi muskarci borili, bio veoma predusretljiv i usluzan
prema zenama, pa su vojnici po povratku svoje ljubljene zatekli sa
povecim stomacima. Lik ovog izuzetno "obdarenog" heroja isklesan je na
jednom od zidova hrama Karnak u blizini grada Luksora, a sta se desilo s
njim kasnije stvarno ne znam. Znam samo da ga veliki broj Egipcana
naziva svojim dedom, bar iz razloga da im se poveruje da su na slican
nacin potentni ili da su izvesne dimenzije nasledili od tog pretka.
Prema
legendi, vrhovni bog Amon Ra je masturbirajuci stvorio svoju decu Šu i
Tefnuta. Proslavljajuci taj događaj, svake godine bi aktuelni faraon
masturbirao u reku Nil, u ime toga sto je Raov potomak.
Institucija harema je takođe postojala. Ramzes II Veliki je na taj nacin uspeo da napravi oko 110 sinova i kćeri.
Starim
Egipcanima nije bio stran ni incest, jer su i sa najblizim srodnicima
stupali u brak, a kazu da i prvi gej par potice iz Egipta, tj. da su
izvesni Kxnumxotel i Niankxkxnum sahranjeni u zajednickoj grobnici, i da
su po zidovima bile nasarane njihove omiljene igrice i poze...

Zaista fascinantno, oduvek sam se odusevljavao svim sto ima veze sa Starim Egiptom.
Misticnost kojom je obavijen je nesto sto i dan danas pokrece neverovatan broj naucnika ... tuzno je to samo sto ih i dalje samo pokrece.
Volep bih da imam prilike licno i da osetim taj ambijent ali do sada nisam imao tu srecu, pri samoj pomisli da bih mogao da stojim ispred jedne od piramida ja se najezim.

Piramide


Najimpresivnije građevine Egipta svakako su piramide koje su građene kao grobnice faraona. Do sada je pronađeno ukupno 46 piramida, a pretpostavlja se da ima i još neotkrivenih pod nepreglednim peskom pustinja. U 27. veku pre nove ere izgrađena je prva piramida i od tada su one postale osnovni način sahranjivanja vladara. Jedan od razloga što su piramide toliko fascinantne je taj što su to bile prve građevine ikada sagrađene samo slaganjem precizno isečenih ogromnih kamenih blokova jednih na druge. U razvoju građevinarstva Egipat je tako bio neprikosnoveno carstvo više od 2 000 godina. Egipćani su verovali da je preminulom i dalje potrebno njegovo telo i razne stvari koje su sahranjivane uz telo kako bi preživeo u zagrobnom životu. Oni su znali da se u suvim pustinjama stvari veoma dobro čuvaju i birali su posebna mesta za sahranjivanje koja su i danas izuzetno dobro očuvana. Uvaženi stanovnici Egipta tog doba bili su dovoljno bogati da izgrade velelepne grobnice i bogato ih opreme zlatom, dragim kamenjem, zapisima na papirusu, slikovnim prikazima i statuama. Jedna od najpoznatijih piramida je Velika piramida faraona Kufua - sagrađena je od 2 miliona i 300 hiljada kamenih blokova, a svaki blok teži oko 2,5 tone.

Vreme prkosi svemu, ali piramide prkose vremenu", kaže jedna arapska poslovica. Pre okruglo 4500 godina, negde oko 2650. i 2550. godine pre naše ere, nasu tri velike piramide Gizeha: Keopsova, Kefrenova i Mikerinosova; bila su to tri kralja iz 4. dinastije, o kojima se ne zna ništa više već samo to, da su bili gospodari izgradnje "svojih" piramida. O istoriji nastajanja, takođe, jedva da se nešto zna. Detaljni izveštaji o nastanku piramida potiču od Herodota. Putovao je po Egiptu 450. god. pre naše ere. Sveštenici su mu pripovedali o pojedinostima, a on je to predavao začuđenom potomstvu. "Najpre je bila osnovana jedna cesta po kojoj su dopremli s libijskih planina kamen do Nila", pisao je Herodot. Ta predgradnja trajala je deset godina. U isto vreme započeli su izgradnju komora za kovčege. Piramida je, po njemu, sagrađena u roku od dvadeset godina. Na gradnji je svake godine radilo po stotine hiljada ljudi i to prema prilikama po tri meseca, verovatno za vreme poplava Nila, jer u to vreme su mirovali poslovi na poljima. Prevozilo se preko dva milijona kamenih blokova. "Egipatskim pismom bilo je zabeleženo naa piramidi koliko je bilo izdano za rotkvice, luk i ako se dobro sećam, to mi je rekao tumač koji je čitao natpis, bili su utrošili hiljadu šesto talenata (oko sedam milijona maraka)"- zapisao je Herodot. Na tom je mestu zapravo i pocinjalo iznenađenje. Zvučalo je previše neverovatno da vodiči u vreme Herodota znaju citati hijeroglife. A kako je sa drugim podacima? Paul Rieppel, koji se detaljno bavio piramidama, koji se bavio istorijom njihovog zidanja i mistikom brojeva u vezi sa tim, izračunao je da je na sto hiljada radnika i vremenom gradnje od dvadeset puta po tri mesecana pojedinog čoveka , pa i pri upotrebi najjednostavnijih pomagala mogao otpasti samo jedan mali dnevni ucinak. Prosirena predstava o prisilnom radu radnika, koji radi sagnut pod bičevima, gubi tako na verovatnosti. Ali, da li se za takvu izgradnju uopšte moglo upotrebiti toliko radnika? Rieppel poriče takvu tvrdnju. Šest hiljada ljudi, najvise osam - to je bio maksimum. Možda su izlazili na kraj sa gradnjom čak i sa četiri hiljade radnika - vise ih u zgradi, što se nekada morala nalaziti kraj Keopsove piramide, nije moglo naći mesta. Tako se postepeno počinje menjati predpostavka o piramidama kao mestu bezdušnog mučenja ljudi. Može biti da su ljudi gradeći piramide bili srećni što smeju učestvovati u gradnji. Imena građevinskih skupina sto su nam hijeroglifi ostavili zapisana svakako dozvoljavaju da se tako nesto zaključi.

5000-3100 g.pre krista-Predinastijski period u Egiptu.U dolini Nila su u to vreme zivele mnoge kulture.
4000 g. pre krista-Brodovi na Nilu po prvi put koriste jedra.
3200 g.pre krista-Prvobitna forma hieroglifa se pocinje koristiti.
3100 g.pre krista-Kralj Menes udruzuje Gornji i Donji Egipat.
3100-2686 g.pre krista-Arkaisko vreme.Vladavina 1 i druge dinastije.
2686-2150 g.pre krista-Staro Kraljevstvo(3 i 6 dinastija).U ovom periodu su sagradjene prve piramide.
2580 g.pre krista-Sfinga i Velika piramida u Gizi je sagradjena za kralja Khufu
2246-2150 g.pre krista-Egiptom vlada kralj Pepi II(6dinastija).Najduzi vladar u istoriji.
2040-1640 g.pre krista-Srednje Kraljevstvo(11-13 dinastije)
1640-1552 g.pre krista-Drugo srednje doba.Hyksos narod iz Levande orobljava Egipt.
1552-1085 g.pre krista-Novo Kraljevstvo (18-20 dinastije)
1479-1425 g.pre krista-Kralj Tuthmosis vlada.Egipat je na vrhuncu moci.
1364-1347 g.pre isusa-Kralj Akhnaton vlada.
1347-1337 g.pre krista-Vladavina Tutankhamona
1289-1224 g.pre krista-Vladavina Ramsusa II
1085-664 g.pre krista-Trece medju doba (21-25 dinastije)
664-332 g.pre krista-Kasno doba
332 g.pre krista-Alexandar veliki uzima kontrolu nad Egiptom i osnuje Aleksandriju.
323-30 g.pre krista-Ptolemerne vladaju do Kleopatrinog samoubistva 30g.pre krista.Egipat biva jedna od provincija Rimskog carstva.

EGIPATSKI SVIJET MRTVIH



Egipćani su vjerovali da nakon smrti i ukopa svaka osoba prelazi u
svijet mrtvih. Međutim, svatko je prije nastavka života morao proći
veliki sud bogova. Suđenje se održavalo u velikoj prijestolnoj dvorani
podzemnog svijeta mrtvih, a njegov postupak je detaljno opisan u Knjizi
mrtvih. Vrhovni sudac i bog svijeta mrtvih bio je Oziris, a uz njega su
na prijestolju sjedile božice Izida i Neftida. Na suprotnoj strani
sjedila su četiri Horusova sina koji su bili čuvari kanopskih žara u
koje su se spremali unutrašnji organi pokojnika (jetra, pluća, želudac i
crijeva) nakon mumifikacije . Suci su bili lokalni bogovi četrdesetdva
egipatska okruga.



Preminuli se prilikom suđenja obraćao svakome sucu, zazivajući ga imenom
kako bi dokazao da ga poznaje i da ga se ne boji. Svaki preminuli morao
je prilikom suđenja dokazati da je čist od svih grijeha. Tot,
zapisničar bogova, zatim je na velikoj vagi vagao srce umrlog. Na jednoj
strani vage stajalo je srce, a na drugoj pero, simbol božice pravde
Maat.





Posljednji sud - papirus s prikazom vaganja srca pisara Anija



Ako se prilikom suđenja dokazalo da je preminuli čist od svih grijeha
mogao je nastaviti život u svijetu mrtvih i jedriti s istoka na zapad
nebeskim Nilom. Prilikom drugog života u svijetu mrtvih preminuli je
mogao ribariti, drugovati s prijateljima i uživati u jelima kojima su ga
opskrbili njegovi potomci.