Juana Inés de la Cruz

Sor Juana Inés de la Cruz (1651-1695)

Juana Inés de la Cruz (San Miguel Nepantla, 1651. - Ciudad de México, 1695.), punim imenom Juana Inés de Asbaje y Ramírez de Santillana, bila je samouka prosvjetiteljka, esejistica i pjesnikinja barokne škole, te redovnica u Novoj Španjolskoj. Iako je živjela u kolonijalno doba kada je Meksiko bio dio španjolskog carstva, ona se danas smatra meksičkom pjesnikinjom i stoji na početku povijesti meksičke književnosti na španjolskom jeziku.

Najpoznatija je po svojoj strastvenoj borbi za prava žena, pogotovo prava žena za razvijanjem spoznaja kroz edukaciju.

POBIJA POHVALE NJEZINOJ LJEPOTI NA PORTRETU KOJEG ONI ZOVU ISTINOM, A ONA ZOVE STRAŠĆU

To što vidiš ovdje je šarena iluzija,
jedna vještina koja polaže pravo na ljepotu
tako da lažnim dokazima boje zavodi razum
i na delikatan način iskrivljuje osjećaje;
ova slika koja laskanjem pretendira
izbrisati užasne posljedice godina,
skinuti hrđu sa proteklog vremena
i slaviti pobjedu nad zaboravom
— jedna je pažljivo zamaskirana taština,
to je samo vjetrom odnešeni cvijet,
to je uzaludno sklonište predodređeno za zlu kob,
to je besmisleni napor koji može samo propasti,
to je čeznuto priviđenje, i dobro osmotreno,
to je leš, to je prašina, to je sjena i ništavilo.




PROCURA DESMENTIR LOS ELOGIOS QUE A UN RETRATO DE LA POETISA INSCRIBIÓ LA VERDAD, QUE LLAMA PASIÓN

Éste que ves, engaño colorido,
que, del arte ostentando los primores,
con falsos silogismos de colores
es cauteloso engaño del sentido;

éste en quien la lisonja ha pretendido
excusar de los años los horrores
y venciendo del tiempo los rigores
triunfar de la vejez y del olvido:

es un vano artificio del cuidado;
es una flor al viento delicada;
es un resguardo inútil para el hado;

es una necia diligencia errada;
es un afán caduco, y, bien mirado,
es cadáver, es polvo, es sombra, es nada.



(preveo Tomica Bajsić)